Od kiedy można uznać palenie marihuany za wysoce ryzykowne? Czy częstotliwość konsumpcji jest wystarczającym kryterium, aby konsumpcję uznać za wysoce ryzykowną? Odpowiedzią na te pytania zajęła się ankieta przeprowadzona wśród ekspertów.
Dla spożywania alkoholu istnieją wartości graniczne. Już od jednego kieliszka alkoholu należy oczekiwać zwiększonego ryzyka dla zdrowia. Jednak alkohol staje się szczególnie ryzykowny dopiero od około 5 małych kieliszków wina lub 6 małych butelek piwa tygodniowo. Dla konsumpcji konopi nie określono takich wartości granicznych, zatem konsument nie wie, od jakiej dawki i czy w ogóle palenie marihuany może mu zaszkodzić.
Grupa badawcza pod kierownictwem Benedykta Fischera opracowała wytyczne dotyczące ograniczania ryzyka związanego z zażywaniem konopi indyjskich, ale zawierają one raczej ogólne zalecenia. Jedną z wytycznych jest na przykład okazjonalnie spożywanie możliwie jak najsłabszej odmiany.
Metoda Delphi z Udziałem Ekspertów
Hiszpańscy naukowcy postanowili dokładniej określić, co należy rozumieć przez „konsumpcję wysokiego ryzyka”. Oczywiste jest, że konsumpcja nie spełnia jeszcze kryteriów zaburzenia zażywania marihuany, ale już wskazuje w tym kierunku. Główna badaczka, Clara Oliveras, wraz z zespołem, miała za zadanie opracować wartości graniczne podobne do tych, które dotyczą spożycia alkoholu.
W tym celu zespół badawczy przeprowadził specjalną ankietę dla ekspertów, która wykorzystuje metodę Delphi. Eksperci w pierwszej rundzie są proszeni o niezależne od siebie przedstawienie swoich ocen. Jeśli strony nie są zgodne, są informowane o ocenach innych i ponownie proszone o wyrażenie swojej opinii w drugiej lub trzeciej rundzie.
W trzech rundach ankiet wzięło udział 36 osób, które zawodowo zajmują się marihuaną. Wszyscy mieli ponad 13 lat doświadczenia zawodowego i głównie zajmowali się badaniami nad uzależnieniami lub leczeniem uzależnień.
Definicja „Konsumpcji Wysokiego Ryzyka”
Uczestnicy szybko doszli do porozumienia, że częstotliwość spożywania nie wystarcza do określenia ryzyka związanego z konsumpcją. Po trzech rundach głosowania osiągnięto konsensus. Określenie „wysokie ryzyko” opisuje zatem wzorzec konsumpcji, który charakteryzuje się następującymi cechami:
- ponad 4 jointy tygodniowo zawierające około 0,25 grama marihuany,
- konopie o zawartości substancji czynnej większej niż 10 procent THC
- jednoczesne spożywanie marihuany z alkoholem lub innymi narkotykami
- palenie marihuany wiąże się z najwyższym ryzykiem, zwłaszcza jeśli zawiera ona tytoń, jednakże inne formy konsumpcji, takie jak wapowanie lub jedzenie konopi, również nie są pozbawione ryzyka.
Zdaniem ekspertów jakakolwiek konsumpcja stwarza wysokie ryzyko w przypadku niektórych grup osób, szczególnie:
- młodzieży poniżej 21 roku życia
- kobiet w ciąży lub karmiących piersią
- osób z problemami psychicznymi lub z bliskimi członkami rodziny z problemami psychicznymi, takimi jak schizofrenia lub inne zaburzenia psychotyczne, depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, problemy z grami hazardowymi, zaburzenia kontroli impulsów, zaburzenia związane z zażywaniem konopi lub innych narkotyków, ADHD lub ADD, zachowania autoagresywne lub samobójcze
- osób z określonymi chorobami organicznymi, takimi jak POChP i innymi chorobami płuc, chorobami nowotworowymi, chorobami układu krążenia, chorobami neurologicznymi lub z ograniczeniami poznawczymi
- osób wykonujących pracę zawodową, polegającą na prowadzeniu pojazdów lub obsługi ciężkiego sprzętu
Badacze z zespołu Clary Oliveras rozumieją tę definicję jako propozycję, która ma pomóc zarówno specjalistom, jak i konsumentom zrozumieć, co oznacza bardzo ryzykowne zażywanie konopi.
Źródła:
Oliveras, C., Cortez, P. R. G., Nuño, L, Colom, J., Kögel, C. C., Pascual, F., Fernández-Artamendi, S., Gual, A., Balcells-Oliveró, M. & López-Pelayo, H. (2024). High-Risk Cannabis Use: A Proposal of an Operational Definition through Delphi Methodology for Scientific Consensus. Eur Addict Res, 30, 288-301.
Richter, M., Tauer, J., Conrad, J., Heil, E., Kroke, A., Virmani, K., Watzl, B. für die Deutsche Gesellschaft für Ernährung e. V. (DGE) (2024). Alkohol – Zufuhr in Deutschland, gesundheitliche sowie soziale Folgen und Ableitung von Handlungsempfehlungen. Ernährungs Umschau, 71(10), online first + eSupplement.
