Powodem, dla którego narkotyki oddziałują na ludzi, jest fakt, że organizm sam wytwarza niezliczoną ilość substancji, które są strukturalnie blisko spokrewnione z substancjami, które nazywamy narkotykami. W przypadku konopi indyjskich jest to grupa substancji kannabinoidowych. THC, prawdopodobnie najbardziej znany psychoaktywny przedstawiciel tej grupy, wywołuje u ludzi high tylko dlatego, że wiąże się z tymi samymi receptorami, na które działają również kannabinoidy w organizmie.
Organizm, aby móc się odurzyć, gdy jest to konieczne, sam produkuje kilka kannabinoidów, na przykład, gdy konieczne jest złagodzenie bólu lub gdy ma być wygenerowane szczęście. Kannabinoidy kontrolują również wiele procesów immunologicznych. Odbywa się to głównie za pośrednictwem receptora CB2, który znajduje się na komórkach odpornościowych i wielu innych obszarach ciała. Prawdopodobnie najbardziej znanym kannabinoidem w organizmie jest anandamid. Ponadto istnieje wiele znacznie bardziej egzotycznych kannabinoidów niż omawiana tutaj N-arachidonoyldopamina, zwana w skrócie jako NADA.
Z Chemicznego Punktu Widzenia Pokrewieństwo z Dopaminą
NADA jest z chemicznego punktu widzenia uważana za specjalną formę kannabinoidów. W organizmie NADA jest syntetyzowana ze znanego hormonu – dopaminy. Zgodnie z aktualnym stanem nauki istnieją 2 sposoby syntezy, za pomocą których NADA jest wytwarzana w organizmie. Większość powstaje w wyniku reakcji dopaminy z kwasem arachidonowym. Niewielka ilość jest również wytwarzana w łańcuchu reakcji z aminokwasu tyrozyny, w którym wytwarza się głównie dopaminę, ale także NADA jako produkt pośredni.
Działanie NADA rozwija się głównie na receptorach CB1. Działa ona jak agonista. Ma stałą inhibicję Ki wynoszącą około 0,25, co odpowiada wielokrotności siły THC. W organizmie NADA występuje głównie w móżdżku, hipokampie i prążkowiu. Ponieważ oprócz swojej typowej struktury chemicznej, znanej z bardziej znanych kannabinoidów, ma również szkielet dopaminy, działa również na receptory TRPV1, które są odpowiedzialne za transportowanie bólu. Receptor ten jest powszechnie znany jako receptor kapsaicyny, ponieważ jest receptorem, który sprawia, że smak chili jest odczuwany jako ostry i bolesny.
NADA jest głównie odpowiedzialna za tzw. nozycepcję w ośrodkowym układzie nerwowym. Nozycepcja to kaskada reakcji biochemicznych, w wyniku której bodźce bólowe przenoszone są z miejsca jego powstania do mózgu. W tym szlaku sygnałowym zaangażowane są między innymi działania na receptory kannabinoidowe i receptory TRPV1. NADA działa tam jako neuroprzekaźnik, który poprzez działanie agonistyczne przyłącza się do wyżej wymienionych receptorów i bierze udział w intensywności odczuwanego bólu, w zależności od jego natężenia.
Badanie przeprowadzone w 2017 roku na Uniwersytecie Medycznym w Halle w Niemczech dotyczyło właśnie tej roli NADA w łańcuchu procesowym przekazywania bólu. Stwierdzono, że NADA może w przyszłości odegrać ważną rolę w poszukiwaniu nowych leków przeciwbólowych. Wszystkie leki przeciwbólowe dostępne do tej pory na rynku nie ingerują w proces przekazywania bólu w taki sam sposób, jak NADA.
Kluczowa Funkcja w Wielu Innych Procesach Zachodzących w Organizmie
NADA działa jako środek przeciwzapalny w naszym organizmie. Jej działanie przeciwzapalne wynika głównie z hamowania syntezy PEG2. PEG2 jest białkiem, które odgrywa kluczową rolę w powstawaniu stanów zapalnych. Białko to głównie kontroluje typowe objawy towarzyszące stanów zapalnych, takie jak zaczerwienienie lub gorączka. W związku z tym hamowanie PEG2 przez kannabinoid NADA łagodzi właśnie te reakcje zapalne.
Ponadto NADA jest zaangażowana w regulację napięcia naczyniowego. Naczynia pod wpływem różnych czynników mogą się kurczyć lub rozszerzać i rozluźniać. Proces ten jest również kontrolowany przez receptory CB1 znajdujące się na ścianach naczyń krwionośnych. NADA jest odpowiedzialna za działanie relaksacyjne poprzez działanie agonistyczne na receptor CB1. Zarówno modele mysie, jak i hodowle komórkowe wykazały, że NADA ma również działanie neuroprotekcyjne.
Zwłaszcza w hipokampie, dzięki swojemu agonistycznemu działaniu na receptor CB1, NADA może zmniejszyć uszkodzenia spowodowane stresem oksydacyjnym na komórki nerwowe. W komórkach odpornościowych NADA odgrywa kluczową rolę w koordynacji czynnika immunologicznego TNF, czyli cytokiny, która również bierze udział w reakcjach immunologicznych. Wszystkie te przykłady pokazują, że kannabinoidy są zdolne do znacznie większej ilości oddziaływań niż tylko powodowanie highu. Wręcz przeciwnie, odgrywają one kluczową rolę w wielu procesach immunologicznych i chemicznych, bez których nasz organizm nie byłby zdolny do życia.
