Rak, udar, zawał serca… lista jest długa. Palenie tytoniu jest przyczyną wielu chorób. Ostatnie badania pokazują, że długotrwałe palenie powoduje również atrofię mózgu, czyli zanik kory mózgowej.
Z każdym pociągnięciem papierosa człowiek wdycha około 250 toksycznych i 90 rakotwórczych składników. Substancje te rozprzestrzeniają się we krwi, uszkadzając prawie każdy organ w ciele. Zespół naukowców ze Szwecji opublikował właśnie swoje nowe odkrycia na temat tego, jak długotrwałe palenie wpływa na mózg.
Badanie obejmuje długi okres 32 lat. 369 kobiet zostało po raz pierwszy przebadanych w 1968 i 1969 roku. Mózgi kobiet zostały „prześwietlone” za pomocą tomografii komputerowej (CT). Badania powtórzono trzykrotnie, ostatnio w 2000 i w 2001 roku.
Zmniejszenie Liczby Komórek Nerwowych w Płacie Czołowym
Dzięki tomografii komputerowej przewodnicząca badaniom Lena Johansson i jej zespół byli w stanie wykazać, że długotrwałe palenie wiąże się z utratą komórek nerwowych w płacie czołowym. Ten obszar mózgu jest odpowiedzialny za wiele wyższych funkcji umysłowych, takich jak podejmowanie decyzji i planowanie. Uszkodzenia płata czołowego mogą powodować różne ograniczenia sprawności umysłowej i powodować zmiany osobowości.
Najsilniejszy związek stwierdzono u kobiet, które deklarowały palenie we wszystkich punktach czasowych badania. U kobiet, które regularnie piły alkohol, zanik mózgu był jeszcze bardziej wyraźny. Ale nawet bez alkoholu i innych czynników ryzyka, takich jak wysokie ciśnienie krwi, stres psychiczny lub brak ruchu, palenie wiązało się ze zmniejszeniem masy mózgu w płacie czołowym. Inne obszary mózgu nie zostały dotknięte.
Naukowcy Jako Przyczynę Podejrzewają Przewlekłą Stymulację Przez Nikotynę
Chociaż badanie nie wykazało związku przyczynowego, podejrzewają bezpośredni związek między atrofią mózgu a receptorami nikotynowymi. Receptory te są szczególnie liczne w płacie czołowym i są adresowane przez przekaźnik acetylocholinę. Nikotyna może również wiązać się z tymi receptorami.
Długotrwałe palenie prowadzi do nadmiernej stymulacji receptorów i, według naukowców, może ostatecznie przyczynić się do rozpadu komórek nerwowych. Toksyczne substancje z dymu tytoniowego mogą dodatkowo uszkodzić drobne naczynia w mózgu, co również prowadzi do utraty komórek nerwowych.
Naukowcy twierdzą, że chociaż tylko mniejszość kobiet chorowała na demencję, to w przypadku atrofii nerwów w płacie czołowym można spodziewać się spadku sprawności umysłowej. Może to mieć również wpływ na ogólne samopoczucie kobiet.
Dobra wiadomość jest jednak taka, że u kobiet, które rzuciły palenie najpóźniej po drugim badaniu, nie stwierdzono zwiększonego zmniejszenia tkanki mózgowej. Rzucenie palenia zawsze się opłaca.
Źródło:
Johansson, L., Guo, X., Sacuiu, S., Mellqvist Fässberg, M., Kern, S., Zettergren, A. & Skoog, I. (2023). Longstanding smoking associated with frontal brain lobe atrophy: a 32-year follow-up study in women. BMJ Open, 13, e072803. http://dx.doi.org/10.1136/bmjopen-2023-072803
